Leczenie zaburzeń odżywiania
Anoreksja, bulimia, kompulsywne objadanie się
Wrocław, ul. Kwiska 33/5
psycholog i
lekarz.
Centrum Nowoczesnej Terapii
Grupa psychiatrów i psychoterapeutów
Kłodzko, ul. Okrzei 11/2a
Konsekwencje anoreksji
W przebiegu anoreksji dochodzi nie tylko do znaczących zmian w organizmie, ale także w psychice chorej osoby. W zależności od tego ile trwa choroba, jak duży jest spadek masy ciała pojawiają się kolejne następstwa. Istotny jest także fakt, że wyleczenie anoreksji nie powoduje odwrócenia wszystkich negatywnych efektów - część z nich to po prostu trwałe skutki głodówki.
Wyniszczenie organizmu
Somatyczne objawy anoreksji to efekt głodówki - organizm przystosowuje się do obniżonej ilości otrzymywanych składników odżywczych i odwodnienia, uruchamiając rezerwy i zwalniając procesy metaboliczne. Podstawowe fizyczne oznaki wyniszczenia organizmu to:
- utrata tkanki tłuszczowej, a także zmniejszenie masy mięśniowej;
- obniżenie poziomu hormonów tarczycy (odpowiedzialnych m.in. za metabolizm oraz gospodarkę wapniowo-fosforanową);
- hipotermia (temperatura ciała utrzymująca się na poziomie poniżej 36 st. C),
- zmniejszenie częstości oddechu (oddechowe wyrównanie pH krwi, która w przebiegu anoreksji nabiera odczynu zasadowego).
Zaburzenie układu krążenia i serca
Problemy związane z funkcjonowaniem serca są najczęstszą bezpośrednią przyczyną śmierci pacjentów z anoreksją. Największe zagrożenie dla serca w przebiegu anoreksji stanowi brak równowagi pomiędzy minerałami kluczowymi dla funkcjonowania układu krwionośnego: potasu, magnezu, wapnia i fosforanów. Odwodnienie i wygłodzenie organizmu powodują zachwianie równowagi pomiędzy tymi elementami. Jony wapnia i potasu są niezbędne dla prawidłowej czynności elektrycznej serca, która odpowiada za bicie serca. Inne skutki anoreksji w obszarze układu sercowo-naczyniowego:
- zmniejszenie masy mięśnia sercowego;
- zaburzenia rytmu (np. bradykardia czyli zwolnienie rytmu serca poniżej 60 uderzeń na minutę, przedwczesne skurcze przedsionkowe i komorowe);
- obniżone ciśnienie krwi, powodujące omdlenia i zawroty głowy;
- wzrost poziomu cholesterolu;
- zmniejszony przepływ krwi.
Podstawową komplikacją anoreksji dotyczącą samej krwi jest anemia. Przewlekły niedobór witaminy B12 może powodować niedokrwistość złośliwą. W przypadkach długotrwałej anoreksji, lub niezwykle wysokiego spadku masy ciała szpik kostny ogranicza produkcję krwinek - jest to stan zagrażający życiu zwany pancytopenią.
Zaburzenia układu pokarmowego
- na skutek niedoboru minerałów następuje osłabienie zębów i dziąseł;
- zaburzenia motoryki i opróżniania żołądka;
- bóle brzucha, wzdęcia i zaparcia (uczucie pełnego brzucha);
Zaburzenia ze strony układu rozrodczego
Obniżenie poziomu hormonów związanych z rozrodczością (estrogen, DHEA), w wyniku czego dochodzi do zatrzymania cyklu miesiączkowego, a z czasem także do trwałej bezpłodności. Zmianie ulegają także wielkość jajników i macicy. Więcej informacji na temat wpływu anoreksji na układ rozrodczy można znaleźć w artykule Anoreksja a płodność.
Zmiany dermatologiczne
- kruchość, łamliwość, a następnie wypadanie włosów,
- wysuszenie i zmniejszenie elastyczności skóry,
- jako następstwo hipotermii ciało pokrywa się meszkiem (lanugo) podobnym do tego, który występuje w okresie płodowym.
Zmiany w układzie kostnym
Około 90% kobiet dotkniętych anoreksją dotyka osteopenia (utrata minerałów budujących kości), a 40% - osteoporoza. Ponieważ anoreksja dotyczy przede wszystkim osób w wieku dojrzewania, w tym rozwoju kośćca, osłabienie kości jest staje się efektem długofalowym, który nie znika po wyleczeniu i powrocie do normalnej masy ciała. Osłabienie szkieletu oraz obniżony poziom hormonów odpowiedzialnych za wzrost powodują, że osoby chorujące na anoreksję w okresie wzrastania odznaczają się niższym wzrostem.
Problemy neurologiczne
W bardzo zaawansowanych przypadkach anoreksji dochodzi do uszkodzenia nerwów oraz tkanki mózgowej. Obserwowane w przebiegu anoreksji zaburzenia neurologiczne to np.: napady padaczkowe, zaburzone myślenie, neuropatia nerwów obwodowych powodująca dziwne odczucia w stopach i dłoniach. Badania pokazują, że w przebiegu anoreksji pewne obszaru mózgu przechodzą zmiany strukturalne i wykazują nadmierną aktywność. Tylko część z tych zmian nie jest trwała - zostają cofnięte po odzyskaniu normalnej masy ciała, jednak część zmian pozostaje na całe życie. Uważa się, że zmiany te mogą być odpowiedzialne za organiczne zmiany osobowości osób z anoreksją.
Zaburzenia psychiki
W początkowej fazie anoreksja daje chorującemu poczucie euforii. Wraz z postępującym wyniszczeniem organizmu na skutek głodowania, chorzy doświadczają rozdrażnienia, a następnie apatii. Stan ten przechodzi w depresję. Pojawiają się myśli samobójcze i próby ich realizacji. Szacuje się, że około połowa przypadków śmiertelnych anoreksji następuje w wyniku samobójstwa.
Inne
Długotrwała głodówka powoduje ogólne wyniszczenie organizmu, po pewnym czasie wszystkie narządy zaczynają zawodzić. Osłabiony zostaje również system immunologiczny, przez co chory jest bardziej podatny na infekcje. W przypadku anoreksji o typie bulimicznym na pierwszy plan mogą wysunąć się inne objawy - związane z prowokowaniem wymiotów oraz nadużywaniem środków przeczyszczających.
| Dodaj komentarz | Zobacz komentarze |
